Στα δύο αποσπάσματα που μεταφράζονται εδώ, o Βύρων συνεχίζει την προσκύνησή του. Σαγηνεύεται από την ελληνική φύση. Και σιγά-σιγά τραβάει προς το πεπρωμένο Μεσολόγγι. Να θυμηθούμε πως φεύγει από τον κόσμο, εκεί, στο Μεσολόγγι, στις 19 Απριλίου του 1824, ημέρα Δευτέρα της Λαμπρής.Στο παραλήρημα των τελευταίων ημερών τού επανερχόταν συνεχώς στην κόρη του Άντα — καθώς και στην Ελλάδα και σε όλα όσα είχε κάνει για τον Αγώνα. Ο Γκάμπα, πάντα αφοσιωμένος, συμπεραίνει ότι ακόμη τον απασχολούσε η υπόθεση, ενώ ο Πάρρυ επιμένει ότι είχε περιπέσει σε σύγχυση. Σε κάποιο διάλειμμα διαύγειας, είπε τα ακόλουθα λόγια στον Γκάμπα, ο οποίος και τα μετέφρασε στα ιταλικά: io lascio qualche cosa dicaro nel mondo. Το τι εννοούσε ακριβώς έχει αποτελέσει ζήτημα διαφωνιών. Όμως η φράση είναι ξεκάθαρη: «Αφήνω κάτι πολύτιμο στον κόσμο». Αν όχι τίποτε άλλο, είναι μια δήλωση. Παρ’όλα όσα είχαν συμβεί, ύστερα από αυτούς τους μήνες στην Ελλάδα, και καθώς ο προσωπικός του «πόλεμος» έφτανε στο τέλος του, ο Μπάιρον ήταν έτοιμος να παραδώσει στους επόμενους κάτι πολύτιμο, όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για τους άλλους. Στον Δον Ζουάν, λίγες μέρες αφότου είχε δει τη σορό του Σέλλεϋ να παραδίδεται στις φλόγες περιβεβλημένος τη δόξα ενός αρχαίου Έλληνα ήρωα, είχε γράψει:
Θα πολεμήσω, έστω και με λέξεις (και, αν η τύχη το θελήσει, και με πράξεις)…
——— ≈ ———
[ Δημήτρης Κοσμόπουλος ]