Μύλοι Αλλατίνη / Μια ακόμη καταφατική παρέμβαση

Ένα κομβικό σημείο, αλλά εδώ και πολλά χρόνια τώρα ένας απρόσιτος ερειπιώνας. Ένα σημείο που πρέπει να παρακάμψεις απ’ όπου κι αν το πλησιάζεις. Ένας χώρος που βρίσκεται στη μέση των τεσσάρων σημείων του ορίζοντα. Ένα σημείο στην καμπή της μεγάλης παραλίας της Θεσσαλονίκης. Περιφραγμένο, απόμακρο, με ρημαγμένα, απαξιωμένα κτήρια και κήπους. Με συσσωρευμένες μνήμες: ιστορικές, κοινωνικές, αισθητικές, ψυχοσωματικές. Ένας χώρος που πρέπει να σωθεί. Θα μπορούσε να εγκατασταθεί εκεί μια σύγχρονη δημοτική βιβλιοθήκη, για παράδειγμα, με εργαστήρια για κάθε είδους τέχνη, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια περιβαλλοντική όαση, ανοιχτή και άγρια μέσα στην νεοαστική έρημο που θα είναι και ένας ανοιχτός σταθμός περιπατητών και ποδηλατιστών που από το λιμάνι της πόλης θα μπορούσαν να συνεχίσουν προς το Καραμπουρνάκι, την Αρετσού, τη Νέα Κρήνη, το αεροδρόμιο και ακόμη πιο πέρα, σε καιρούς που έχουμε ανάγκη από δέντρα όσο ποτέ άλλοτε και που απειλείται να ρυπανθεί ακόμη περισσότερο η πόλη και ο αέρας της από όλο και πιο πολλά πλοία, αεροπλάνα και τα πάντα ακατανόητα για το κλίμα και την υγεία των ανθρώπων και της κοινωνίας οχήματά της. Και, επιπλέον, θα έχουμε πάντα ακόμη ένα μνημείο από τα ελάχιστα που θα τιμά το πρόσφατο παρελθόν της πόλης που ήταν και είναι και των Εβραίων.
Μύλοι Αλλατίνη, αλεύρι δίπλα στο αλάτι της θάλασσας, ψωμί και αλάτι, ψωμί και Αλλατίνη. Ένας ανοιχτός πολυπολιτισμικός χώρος για τους κατοίκους, τους επισκέπτες, τους πρόσφυγες, ένας χώρος της κατάφασης και όχι της κυριαρχούσας ακόμη άρνησης, ένας χώρος που αγαπά, φροντίζει και ανυψώνει τη συνείδηση της πόλης. Μεγαλόψυχες, γενναιόδωρες αποφάσεις της πολιτείας και των σημερινών ιδιοκτητών επείγει να σώσουν τον χώρο με τα κτήρια και τις εκτάσεις του. Και σίγουρα υπάρχουν περιθώρια εκμετάλλευσης και κέρδους, αν δεν θέλουν οι ιδιοκτήτες να παραιτηθούν από αυτό. Ίσως στα νέα σχέδια για την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου να υπάρχει πράγματι και η σωτηρία των Μύλων πριν είναι πολύ αργά. Η έλλειψη γενναίων αποφάσεων και πράξεων σε έναν χώρο που τις έχει τόσο ανάγκη, η προτίμηση της απάθειας που διαλύει τον κοινωνικό ιστό της πόλης, τους κοινούς και ιδιωτικούς χώρους της, τις φυσικές και ψυχικές αντοχές των κατοίκων της είναι παράξενη και ανεξήγητη, και πάνω από όλα παντελώς αντιδημοκρατική.
Με τη λογοτεχνική αυτή παρέμβαση θέλουμε να διατηρήσουμε στην επικαιρότητα το θέμα της κατάρρευσης των Μύλων Αλλατίνη, της κατάρρευσης της θέλησης για λύση, για ανάπλαση, για καταφατική συνύπαρξη φύσης, ζώων και ανθρώπων, παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Σε φίλους με τους οποίους έχω άμεση και συχνή επαφή, αλλά και σε συναδέλφους με τους οποίους με συνδέουν κοινές πολιτιστικές εξερευνήσεις έστειλα ένα λιτό κείμενο με συνδέσμους, στους οποίους αναπτύσσονται το ιστορικό, τα επιχειρήματα, τα οράματα, οι προτάσεις και οι αντιπροτάσεις για τη σημερινή κατάσταση και για το μέλλον των Μύλων. Κάποιοι απάντησαν στις ερωτήσεις μόνο, κάποιοι απάντησαν με ένα λογοτεχνικό κείμενο, κάποιοι απάντησαν και στις ερωτήσεις και με λογοτεχνικό κείμενο. Ο Άρις Γεωργίου ανταποκρίνεται και με ένα κάπως αλευρωμένο σχέδιο του. Η αρχική μου πρόσκληση και τα κείμενα τους ακολουθούν εδώ:

«Οι Μύλοι Αλλατίνη αποτελούν έναν μνημειακό χώρο της Θεσσαλονίκης με την ιστορία τους, την αρχιτεκτονική των διαφόρων κτηρίων τους και τη λειτουργική τοποθεσία τους. Χώρος που έχει ερημώσει και σιγά σιγά οδηγείται στην πλήρη καταστροφή. Έχουν γίνει προτάσεις σωτηρίας και ανάπλασης, αλλά δεν έχουν προχωρήσει. Μια πρώτη ενημέρωση μπορείτε να έχετε από τα κείμενα στους παρακάτω συνδέσμους:

https://www.newsfish.gr/themat... https://tvxs.gr/news/egrapsan-... https://parallaximag.gr/parall... https://www.facebook.com/notes/manolis-lamtzidis/οι-αλευρομυλοι-αλλατινι-δεν-ειναι- φιλετο-για-μπιζνεσ-ειναι-ιστορικα-διατηρητεο-μ/259546724131543/ https://www.thessnews.gr/artic... και https://thessarchitecture.word...
Πώς μπορούμε να συμβάλουμε ως πολίτες σήμερα ώστε οι ζημιές να αποκατασταθούν και τα κτήρια και ο χώρος όλος, με την οπωσδήποτε οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά συμφέρουσα βοήθεια των σημερινών ιδιοκτητών (τράπεζες), να αξιοποιηθούν ως μέρος μιας πόλης δημοκρατικά ανοιχτής και γενναιόδωρης προς στους κατοίκους της;

Συγχρόνως η Θεσσαλονίκη δεν διαθέτει μια μεγάλη και σύγχρονη δημοτική βιβλιοθήκη, η οποία θα μπορεί να είναι και ανοιχτός πολυχώρος δημιουργικών πειραματισμών και συνευρέσεων λόγου και τέχνης.

Μπορείτε να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις:

α) Θέλετε να αξιοποιηθούν οι Μύλοι Αλλατίνη και πώς;
β) Νομίζετε πώς η Θεσσαλονίκη χρειάζεται μια μεγάλη δημοτική βιβλιοθήκη;
γ) Πιστεύετε ότι μια τέτοια βιβλιοθήκη θα μπορούσε να δημιουργηθεί στους αναστηλωμένους Μύλους Αλλατίνη;
δ) Έχετε μια άλλη πρόταση για το παρόν και το μέλλον των Μύλων Αλλατίνη;

Οι απαντήσεις θα δημοσιευτούν στο περιοδικό Χάρτης.
Με εκτίμηση, Βασίλης Παπαγεωργίου»

Παρακολουθήστε εδώ το σχετικό βίντεο του ΘΟΔΩΡΟΥ ΤΖΑΡΤΟΥ
που μας παραχώρησε την άδεια ανάρτησής του

——————————————————————————————

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΙΣΑΝΟΓΛΟΥ

——————————————————————————————

α) Οι Μύλοι Αλλατίνη αποτελούν μνημείο για την πόλη της Θεσσαλονίκης. Έχουν ιστορικό και σίγουρα αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και μαρτυρούν την βιομηχανική ανάπτυξη της πόλης στα τέλη του 19ου αιώνα. Κομμάτι μιας σημαντικής κληρονομιάς σε μια όμορφη περιοχή, αυτή του Ντεπώ.
Είναι επιτακτική ανάγκη να αναλάβουμε και να αναλάβουν οι πολίτες της πόλης και οι συνιδιοκτήτες (τραπεζικοί οργανισμοί) των Μύλων σήμερα, την προσπάθεια αναστήλωσης και αναδόμησης των Μύλων, σεβόμενοι την ιστορία τους και την παράδοση, να διαμορφωθεί ένας πολυχώρος, μια βιβλιοθήκη, ένα κέντρο πολιτισμού.
β) Η Θεσσαλονίκη, μια πόλη με δυο μεγάλα πανεπιστήμια και δεκάδες ιδιωτικά κολλέγια, ιεκ και πολιτιστικούς οργανισμούς, αξίζει μια ευρύτερη, πιο ενημερωμένη, σύγχρονη βιβλιοθήκη που να λειτουργεί ως «κύτταρο» πολιτισμού και βιβλιοφιλίας στην βόρεια Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
γ) Η τοποθεσία, η δομή των εγκαταστάσεων, η ιστορία του κτηρίου, ενδείκνυνται για την δημιουργία ενός κέντρου πολιτισμού με μια μεγάλη κεντρική βιβλιοθήκη πολλαπλών κατευθύνσεων, εκδηλώσεων, λογοτεχνικών παρουσιάσεων και ό,τι άλλο συνεπάγεται ένα τέτοιο εγχείρημα.
δ) Προτάσεις υπάρχουν πολλές, όπως αυτές που ήδη σκεφτόμαστε και παρουσιάζουμε. Θα πρότεινα ακόμη και φεστιβάλ λογοτεχνίας, μουσικά και θεατρικά δρώμενα, εκθέσεις εικαστικών έργων, workshops. Το θέμα δεν είναι oι προτάσεις, αλλά η κινητοποίηση όλων μας προς τους υπεύθυνους φορείς – ιδιοκτήτες, για να ξεκινήσει μια πρώτη συζήτηση, να δημιουργηθούν ομάδες «εργασίας» και να τεθεί ένα πλάνο προς την κατεύθυνση υλοποίησης αυτής της ιδέας.

ΘΩΜΑΣ ΒΕΛΙΣΣΑΡΗΣ

——————————————————————————————

Η Θεσσαλονίκη θα μπορούσε με την αξιοποίηση των Μύλων Αλλατίνη να αξιοποιήσει και ένα καλλιτεχνικό δυναμικό που τα τελευταία χρόνια απειλείται με εξαφάνιση – θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χώροι για εκπαιδευτικά προγράμματα π.χ. (θεάτρου, μουσικής, δημιουργικής γραφής, εικαστικών κ.ά.), δίνοντας ταυτόχρονα και «στέγη» στις πιο ευαίσθητες και ευάλωτες κοινωνικά, ομάδες.
Η βιβλιοθήκη, επικοινωνώντας παράλληλα με τις εκπαιδευτικές δράσεις, θα μπορούσε να είναι μία σύγχρονη βιβλιοθήκη – πρότυπο, σε μία πόλη που αυτήν την στιγμή στερείται όλο και περισσότερο σημείων αναφοράς μιας εκσυγχρονισμένης και απαραίτητης έννοιας της «πνευματικότητας».
Οι Μύλοι Αλλατίνη πρέπει να λειτουργήσουν ως χώρος πολιτισμού με σημείο αναφοράς την Ανατολική Θεσσαλονίκη, η οποία τα τελευταία αρκετά χρόνια – και με την «καλλιτεχνική κίνηση» της πόλης να έχει στραφεί από το κέντρο της Θεσσαλονίκης έως την Δωδεκανήσου – μετατρέπεται σε μία περιοχή χωρίς κανένα πολιτιστικό σημείο αναφοράς (ενώ κάποτε το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο π.χ., έσφυζε από ζωή). -- Μακάρι!

ΑΡΙΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

——————————————————————————————

Αγαπητέ μου Βασίλη, δεν έχω παρακολουθήσει καθόλου το ζήτημα, την υπόθεση, ξέρω μέσες άκρες πως έχει απασχολήσει κάποια μελετητικά γραφεία, δεν είμαι σε θέση να εκφέρω γνώμη πέραν του να πω ότι έτσι κι αλλιώς θα είναι ευπρόσδεκτη η διαμόρφωση του συγκροτήματος μαζί με την περιοχή που το συνδέει με τον λοιπό ιστό της πόλης και ίσως ακόμη καλύτερα και για κοινωφελείς σκοπούς. Ναί βεβαίως, για μια σύγχρονη δημοτική βιβλιοθήκη αλλά γιατί όχι (αυτό θα προτιμούσα) για ένα πρότυπο, δυναμικό, έως ανατρεπτικό, γηροκομείο. Να μπορούσα εξάλλου να κλείσω θέση από τώρα που πλησιάζω τα 70.

EΛΣA KOΡNETH

——————————————————————————————

ΕΥΤΥΧΙΑ-ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΛΟΥΚΙΔΟΥ

——————————————————————————————

ΤΕΤΑ ΜΑΚΡΗ

——————————————————————————————

Οι Μύλοι είναι κάτι σαν αντίστιξη στον ιστό της πόλης, το λιμάνι με τις Αποθήκες-Μουσεία και τους γερανούς στα δυτικά, οι Μύλοι Αλλατίνη και το –όχι και τόσο γοητευτικό– Μέγαρο Μουσικής στα ανατολικά.
Βιβλιοθήκη, ναι, θέατρο, ό,τι έχει σχέση με το λόγο, κάτι για τα παιδιά, ότι άλλο λείπει από την δυτική πλευρά, που μαζί με το Μέγαρο, θα υπηρετούν όλες τις Μούσες.
Δεν έχω πλησιάσει ποτέ εκεί, μόνο από μακριά βλέπω τους Μύλους να καταρρέουν χρόνο με το χρόνο, πάντα όμως σκεφτόμουν ότι ήταν ένα έτοιμο Beaubourg!
Συνεπώς, δεν έχω να σου στείλω κάτι άλλο εκτός από πολύ θερμές ευχές να πραγματοποιηθεί αυτό το Πολιτιστικό Κέντρο – à la manière de Nιάρχος.
Ο λόγος στους αρχιτέκτονες και πολεοδόμους για τον τρόπο στέγασης των ιδεών.
Και στους χρηματοδότες βέβαια, καθώς και στο ξεκαθάρισμα της ιδιοκτησίας και των χαρακτηρισμών που μου φαίνεται ακόμη μεγαλύτερο βουνό από το πρώτο – στη χώρα που ζούμε!

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

——————————————————————————————

Ερειπωμένοι μύλοι Αλλατίνη, φθινόπωρο 2016

Μέσα στο μισοσκόταδο η ανθρώπινη μορφή, μια σκιά τώρα σε μια γωνιά με τη θάλασσα μπροστά της, ένα φάντασμα, μια στοιχειωμένη συσσώρευση εμπειριών, ολοκληρωμένων μνημών, ανολοκλήρωτου χρόνου, μια συσσώρευση πόνου, απόγνωσης και οργής, όλα λιωμένα μαζί, ένας πολτός από την πνιγηρή σκόνη και το όξινο νέφος όλης της σκοτεινής ιστορίας του πλανήτη, ένας αμυδρός τη στιγμή εκείνη πολτός που έκανε τον μισομπαζωμένο βιομηχανικό χώρο γύρω της πιο αχανή, ένα απύθμενο σκοτεινό πηγάδι, μια φρίκη απλωμένη πάνω στο δέρμα της. Η μορφή σημείωσε, σαν να ήταν η πρώτη μέρα της ζωής της, στην οθόνη του ετοιμοθάνατου κινητού της: Μου αρέσει αυτός ο κήπος, όπου θα μπορούσαμε να φυτέψουμε ένα δέντρο, όπως κάναμε αλλού. Θα μπορούσα να μείνω εδώ σε μια γωνιά για πάντα. Η αϋπνία θα είναι ψηλαφητή, όπως πάντα. Όπως το φως και το σκοτάδι. Όπου θα νιώθω το φιλί της αβύσσου, την αύρα της αβύσσου πάνω από τα παρτέρια με τους υάκινθους, τις ντάλιες, τις βιγόνιες, τις κόκκινες και κίτρινες τριανταφυλλιές, τις παιώνιες, τις ορχιδέες, τα διάφορα είδη σιληνών και κρίνων, τις διάσπαρτες μυρτιές και τα μονόχρωμα ρείκια. (Αϋπνία, Σαιξπηρικόν 2017, σσ. 129-130)

ΕΛΕΝΑ ΠΕΓΚΑ

——————————————————————————————

Μύλοι Αλλατίνη. Έτσι λένε το μέρος που τριγυρνώ. Δεν είναι σπίτι. Κανείς δεν μένει εδώ. Μόνο εγώ καμμιά φορά τρυπώνω για να δροσιστώ τις ζεστές μέρες. Βρομάει. Αλλά δεν με πειράζει. Περνώ από τα χαμηλά παράθυρα, δεν έχουν τζάμια. Μέσα έχει κάτι μεγάλες μηχανές. Δεν κάνουν κάτι. Δεν δουλεύουν. Το μέρος έπαψε να είναι αυτό που ήταν. Τώρα είναι δικό μου. Κάθομαι και σκέφτομαι εδώ. Ονειρεύομαι. Ονειρεύομαι τις μηχανές να παίρνουν μπρος και να βγάζουν όχι θόρυβο, αλλά μουσική. Να βγάζουν την ωραία μουσική που παίζει η πλανόδια κοπέλα με το γκονγκ, έτσι το λέει, την άκουσα, γκονγκ το λέει. Έχω σταθεί και εγώ ανάμεσα στους ανθρώπους να την ακούσω. Και έπειτα εκεί έχω δει και την ψηλή με το μικρό σκυλάκι. Του ρίχνει την μπάλα μακριά, εκείνο τρέχει και την πιάνει στον αέρα. Και εγώ σκυλάκι είμαι, αλλά κανείς δεν μου ρίχνει μία μπάλα να τρέξω να την πιάσω. Δεν ξέρω γιατί. Ίσως γιατί δεν έχω λουρί. Ίσως γιατί μυρίζω άσχημα. Μυρίζω και μύλους και Αλλατίνη. Μία νύχτα πάλι ονειρεύτηκα πως οι Μύλοι μυρίζανε ωραία. Πως είχαν μπει τζάμια στα παράθυρα. Πως μία ψηλή με έφερε εδώ βόλτα. Πως είχα λουρί. Πως είχα μπαλάκι. Ήμουν πλυμένος και φουντωτός και ένα τρυφερό χέρι με χάιδευε απαλά. Ξύπνησα από τρομερό σαματά, πετάχτηκα. Είδα κόσμο μαζεμένο, εργάτες με κράνη. Είδα τις μπουλντόζες.

ΣΑΚΗΣ ΣΕΡΕΦΑΣ

——————————————————————————————

α) Θα μπορούσα να φανταστώ τη μετατροπή των Μύλων Αλλατίνη σε ξενώνα καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων.. Δεν το βγάζω αυθαίρετα από το μυαλό μου αυτό. Έχω δει και επισκεφθεί τους παλιούς στρατιωτικούς στάβλους στο λιμάνι της Στοκχόλμης, οι οποίοι έχουν μετατραπεί σε κάτι παρόμοιο.

β) Το αν η Θεσσαλονίκη χρειάζεται μια μεγαλύτερη δημοτική βιβλιοθήκη από αυτήν που ήδη έχει εξαρτάται από το αν η σήμερα υπάρχουσα δεν καλύπτει τις ανάγκες των χρηστών της – έχουμε δεδομένα για αυτό; Σίγουρα, όμως, θα πρέπει η υπάρχουσα να μπορεί να είναι ανοιχτή όλα τα απογεύματα, συν τα σαββατοκύριακα, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΟΥΛΗ

——————————————————————————————

Θέλω να αξιοποιηθούν οι Μύλοι Αλλατίνη. Η ιδέα της δημοτικής βιβλιοθήκης είναι σημαντική. Πιστεύω ότι η δημιουργία ενός δημοτικού πολιτιστικού κέντρου με την δυνατότητα συνομιλίας, μέσω διαφόρων δράσεων, πολλών πεδίων της τέχνης θα είχε επίσης ενδιαφέρον. Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν πολλά επίπεδα χώρων –κάθετα και οριζόντια– μέσα στους οποίους θα λάμβαναν χώρα πολιτιστικές δράσεις άλλες με πιο προσωρινό χαρακτήρα, άλλες με πιο μόνιμο ή ιδιωματικό. Ένας χώρος ή ένας όροφος για βιβλιοθήκη. Ένας χώρος για διεξαγωγή εικαστικών εκθέσεων μέσα από open calls με εναλλασσόμενες θεματικές ή/και συγκεκριμένων καταξιωμένων καλλιτεχνών. Ένας χώρος για έκθεση κάποιας μόνιμης χαρακτηριολογικής συλλογής συνυφασμένης με την ιστορία του κτηρίου, ίσως μέσα από φωτογραφικό υλικό, αντικείμενα και αρχεία. Ένας χώρος για προβολές, ταινίες, ντοκιμαντέρ. Ένας χώρος για δημιουργικά εργαστήρια και σύγχρονα workshops στα οποία θα έχουν πρόσβαση σε ορισμένες περιόδους οι πολίτες της πόλης. Ένας χώρος για σεμινάρια που θα αφορούν σε θέματα ιστορίας μέσα από VR, φωτογραφίας, παιχνιδιών στρατηγικής, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και παρέμβασης, όπου οι μαθητές από τα γύρω σχολεία θα μπορούσαν να συμμετέχουν ενεργά.
Γενικά θα είχε ενδιαφέρον ένας πολυχώρος που να μετατοπίζει το κέντρο βάρος του με ευρηματικότητα και χάρη άλλοτε στο πεδίο της ιστορίας άλλοτε στο innovation και στον παλμό της εποχής ούτως ώστε να έχει την δυναμική να ελκύσει το ετερόκλητο κοινό της πόλης καθώς και άτομα από διαφορετικές ηλικίες.
Μια ζωντανή βεντάλια δραστηριοτήτων και δυνατοτήτων που θα λάμβανε τον χαρακτήρα δυναμικής πολιτισμικής ατζέντας μέσα και γύρω από ένα κτήριο το οποίο έχει ιστορικό άξονα και βαρύτητα για την Θεσσαλονίκη

Εργοστάσιο Αλλατίνη

Kάθε μέρα, στον δρόμο για δουλειά, βλέπω έναν άντρα να ροκανίζει χρυσό
από σκουριά. Μπαινοβγαίνει σε ανοιχτά παράθυρα και πόρτες που χάσκουν
σαν δυνατότητες. Σεργιανίζει σε όλο το εμβαδό το ποτισμένο με παρελθόν και απουσία.
Μαζεύει την σκουριά σε μικρά σακουλάκια μπισκότων.
Ζωντανεύει το κίτρινο και την οξείδωση των λόγων.
Πολλές φορές το χορτάρι και η βλάστηση γύρω παίρνουν ίδιο χρώμα.
Κλείνει τα σακουλάκια αεροστεγώς με την ανάσα του.
Κάθεται έπειτα οκλαδόν.Tο χορτάρι ταιριάζει με την εποχή ή το πανωφόρι του
ανάλογα με την εποχή. Πότε κίτρινο, πότε πορτοκαλί, πότε σάπιο μήλο, καφέ,
πότε λευκό τον χειμώνα.

Αργά το βράδυ, στον ακατέργαστο ουρανό με τα σύννεφα, τον βλέπω να
ανεβαίνει σχεδόν να πετά στο χείλος της καμινάδας.
Οι κινήσεις του έχουν την μνήμη και τον αέρα της φωτιάς.
Της επέκτασης. Και μιας αφετηρίας όλο μουσική και ταπεραμέντο.
Αδειάζει μέσα στο κτήριο τον χρυσό, τον χαλκό που ζυμώθηκε.
Έτσι όμως, σαν σκουριά συνεχίζει να υπάρχει. Κι επειδή επισκέπτες δεν
υπάρχουν, κανείς δεν έχει καταλάβει πως τόσος χρυσός αιωρείται
στον αέρα της πόλης, στην τεράστια έκταση της ιστορίας.

Αραιά και πού, όταν γυρνώ αργά το απόγευμα, φωτογραφίζω τις προεξοχές
και το κομμάτι που φαίνεται.
Μόνο στο τέλος κάθε εποχής κι ενώ έχει γίνει η εναλλαγή χρωμάτων μετάλλων
και ιδεών πηγαίνω διστακτικά –το ξημέρωμα– να δω τα μάτια μου
ν᾽ αντανακλούν τον χρυσό, τον χαλκό που χορεύουν.
Θέλω να βγω. Να ουρλιάξω στην πόλη για τον αιώνα-θησαυρό πριν
σκεπαστεί με το αλεύρι του χιονιού και του ύπνου.

Γυρίζω σπίτι.
Έχουν κολλήσει στα βλέφαρα και στα μαλλιά ρινίσματα. Με κάποια φτιάχνω
φύλλα χρυσού. Ετοιμάζομαι για την αλλαγή εποχής. Ψήνω κουλουράκια. Είναι
Χριστούγεννα, σχεδόν.
Ξεχωρίζω από το παράθυρο την πιο ψηλή καμινάδα. Πάνω της ένας αετός ή
κάτι τέλος πάντων που μοιάζει αγέρωχο.
Όταν πλησιάζω, το παλιό εργοστάσιο έχει γεμίσει με δεκάδες πουλιά και
φωλιές. Μέσα σε κάθε φωλιά αναδύεται, πάλι, μια δυνατότητα.
Ξύνουν με το ράμφος την σκουριά για να φανεί, ελάχιστα, ο πλούτος που υπάρχει.

Αποδημούν όλα μαζί.
Έχουν ήδη αργήσει. Έχει γίνει προ πολλού αλλαγή εποχής και θερμότητας.
Στο τελευταίο πάνω παράθυρο είναι εκείνος ο άντρας.
Με κοιτάει – Τον βλέπω.
Ξέρουμε ότι πρέπει να υπάρξει συνέχεια.
Αρχίζει το χιόνι.
Όλος ο χώρος υπονοεί μια ασημί απόχρωση.
Ο παλμός του κτηρίου ξεκινά σιγά σιγά να ταρακουνάει την πόλη.

ΤΑΣΟΥΛΑ ΤΣΙΛΙΜΕΝΗ

——————————————————————————————

α) Θέλετε να αξιοποιηθούν οι Μύλοι Αλλατίνη και πώς;
Αν οι Μύλοι Αλλατίνη, δεν αξιοποιηθούν και συνεχίσουν να σαπίζουν και να καταρρέουν, η πόλη θα μετράει στο μέλλον μια μεγάλη απώλεια. Όχι απλά ενός οικοδομήματος αλλά και ενός σημαντικού τμήματος της ιστορίας της. Θρηνήσαμε την απώλεια άλλων κτηρίων και ενώ οι Μύλοι είναι εδώ και πεισματικά αντιστέκονται, μένουν στο έλεος της εκάστοτε κυβέρνησης. Το συγκρότημα προσφέρεται για ποικίλες χρήσεις και αξιοποιήσεις και σαφώς υπάρχουν ειδικότεροι από εμένα να υποβάλλουν προτάσεις. Το λιγότερο που μπορώ να σκεφτώ και το απλοικότερο είναι η αξιοποίησή του σε ζώντα χώρο πολιτισμού, με δράσεις που θα προσελκύουν όχι μόνο το κοινό της Θεσσαλονίκης, αλλά και γενικότερα. Εννοείται ότι γίνεται συζήτηση για την ανάδειξη της τουριστικής πλευράς της πόλης και ούτε λόγος για αυτό το κτήριο!! Χώρος θεάματος με προβολές για την ιστορικότητά του, εκθεσιακοί χώροι, καφέ, εστιατόρια, γενικά ό,τι μπορεί να το κρατά ζωντανό και να μην καταλήξει μουσειακός. Αν κανείς αφουγκραστεί τη σιωπή του θα ακούσει τις εκατοντάδες φωνές των ανθρώπων που εργάστηκαν εκεί, μεταγγίζοντας στο κτήριο τη δική τους καθημερινότητα, τις δικές τους ιστορίες. Έχει όλα τα στοιχεία που μπορεί να μετατραπεί σε έναν ζωτικό χώρο για την πόλη. Φτάνει τόσα χρόνια το πλιάτσικο στα υπέροχα φουρούσια, μηχανήματα, αντικείμενα χρήσης και μεταλλικές κατασκευές του! Σώθηκε ή ανακατασκευάστηκε δυο φορές λόγω πυρκαγιάς, σώθηκε από την πρόταση κατεδάφισης και μετατροπής του σε χώρο πρασίνου... Αρκεί όμως να μην το δούμε κι αυτό να ανακατασκευάζεται και να μένει κλειστό, όπως άλλα παρόμοια κτήρια.
β) Νομίζετε πώς η Θεσσαλονίκη χρειάζεται μια μεγάλη δημοτική βιβλιοθήκη;
Η βιβλιοθήκη στην Εθνικής Αμύνης είναι αλήθεια ότι δεν επαρκεί πια για την πόλη. Είναι καιρός να αρχίσει συζήτηση για μελλοντικές αποφάσεις.
γ) Πιστεύετε ότι μια τέτοια βιβλιοθήκη θα μπορούσε να δημιουργηθεί στους αναστηλωμένους Μύλους Αλλατίνη;
Γιατί όχι; Και το σημείο του κτίσματος είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον! Όμως δεν μπορώ να εκφέρω άποψη γι’ αυτό καθώς αφορά τα εναπομείναντα κτήρια. Θα μπορεί μια βιβλιοθήκη να στεγαστεί στα ανακαινισμένα υπάρχοντα οικοδομήματα ή θα απαιτηθεί να κατεδαφιστούν, κάτι που δεν με βρίσκει σύμφωνη.
δ) Έχετε μια άλλη πρόταση για το παρόν και το μέλλον των Μύλων Αλλατίνη;
Νομίζω ότι στην πρώτη απάντησή μου αναφέρομαι στο πώς εγώ θα έβλεπα την αξιοποίησή τους. Όμως μέχρι να βρεθεί λύση θα μου άρεσε να βρεθεί τρόπος να είναι ορατός ο χώρος από τους διερχόμενους, να τον γνωρίσουν και πολίτες/δημότες που δεν έτυχε να γεννηθούν στην πόλη, αλλά έχουν ενδιαφέροντα σχετικά με τέτοιας φύσης κτήρια. Φυσικά αυτό απαιτεί μελέτη ώστε να είναι και ασφαλές και ως θέαμα ικανοποιητικό.

Χ. Ν. ΤΣΙΡΩΝΗΣ

——————————————————————————————

α) Θέλετε να αξιοποιηθούν οι Μύλοι Αλλατίνη και πώς;
Οι Μύλοι Αλλατίνη δεν είναι μόνο ένα βιομηχανικό μνημείο αλλά ένας κρίκος στην αλυσίδα της μνήμης για την Θεσσαλονίκη. Ένας κρίκος που συνδέει την πόλη με το παρελθόν της και πιθανώς δεικνύει κάποια υποψία για το μέλλον της. Αποτελεί το αποτύπωμα του κοσμοπολιτισμού, της οικονομικής αυτοπεποίθησης και της κοινωνικής πολυτροπικότητάς της. Τα στοιχεία αυτά γίνονται ολοένα και πιο σημαντικά καθώς η καταβύθιση στα υπόγεια της ιστορίας όχι μόνο δεν έχει καταστεί ανάγνωσμα μουσειακού ενδιαφέροντος, αλλά και αποτελεί σήμερα μια ανοιχτή πρόκληση για τον χαρακτήρα της πόλης και των κατοίκων της, τον χαρακτήρα του μέλλοντός της. Οι Μύλοι Αλλατίνη είναι σημαντικό να αναδειχθούν ως ζωντανός χώρος κοινωνικών και πολιτιστικών διεργασιών και ζυμώσεων, ως ένα πεδίο όπου το παρελθόν και το παρόν, η μνήμη και η δράση μπορούν να προσδιορίσουν τον πολιτισμό ως πράξη. Ο χώρος λοιπόν μπορεί να φιλοξενήσει βιβλιοθήκη, κέντρα ιστορίας και πολιτιστικών εκδηλώσεων, σημεία συνάντησης των κατοίκων και να αποτελέσει μια ανοιχτή και συμμετοχική πρόκληση στον δημόσιο χώρο με ιδιαίτερη πρόνοια για τους νέους συμπολίτες μας. Ένας μακροχρόνιος στρατηγικός σχεδιασμός για τον πολιτισμό, την ιστορία και την ταυτότητα της πόλης δύναται να αναδείξει τα επιμέρους στοιχεία του χώρου στη συνάντησή τους με τον ευρύτερο ορίζοντα της πόλης.

β) Νομίζετε πώς η Θεσσαλονίκη χρειάζεται μια μεγάλη δημοτική βιβλιοθήκη;
Η ύπαρξη μιας μεγάλης δημοτικής βιβλιοθήκης χαρακτηρίζει κάθε μεγάλη πόλη στον σύγχρονο κόσμο και προσδιορίζει το στίγμα του αστικού της χώρου. Το γεγονός ότι οι Μύλοι μπορούν ακόμη να αξιοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση δίνει τη δυνατότητα ενός αστικού επανασχεδιασμού. Σε αυτήν την προοπτική η βιβλιοθήκη μπορεί να αποτελέσει μια νέα δημόσια πλατεία έκφρασης, συνάντησης και πολιτιστικής ανάπτυξης αντί μιας κλασικίζουσας «γκαλερί» βιβλίων που απευθύνεται μόνο προς ειδικούς τής ανάγνωσης. Στην παρούσα φάση η πόλη δεν χρειάζεται άλλη μια αφορμή θλίψης για όσα δεν έγιναν, αλλά τολμηρά άλματα προς το μέλλον. Η ευρεία διαβούλευση, η σύνθεση ενός στρατηγικού σχεδιασμού, η οργανική διασύνδεση των Μύλων με τα άλλα μερίσματα της πόλης, η δημιουργική τολμηρότητα και η ενεργής ανάδειξης των ίδιων των Θεσσαλονικέων μπορούν να διανοίξουν νέες προοπτικές ανάπτυξης και έκφρασης στην πόλη.

γ) Πιστεύετε ότι μια τέτοια βιβλιοθήκη θα μπορούσε να δημιουργηθεί στους αναστηλωμένους Μύλους Αλλατίνη;
Οι Μύλοι θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν μια βιβλιοθήκη και άλλους χώρους και κέντρα πολιτισμού, εφόσον βέβαια αντιμετωπιστούν τα στατικά και μηχανικά προβλήματα που η σκόνη του χρόνου έχει σωρεύσει στη δομή των οικοδομημάτων. Βιβλιοθήκη, κέντρο ιστορίας, μνημείο αρχιτεκτονικής και μοντέρνας τεχνολογίας, σημείο αναφοράς της κοσμοπολίτικης και πολυκοινοτικής ραχοκοκαλιάς της πόλης, χώρος εκδηλώσεων, συναντήσεων και επισκέψεων. Εάν η σύνθεση όλων αυτών αποτελέσει μια θελκτική πρόταση για τους νέους της, οι νέοι θα ζωγραφίσουν τα νιάτα τους στο πρόσωπο της πόλης.

δ) Έχετε μια άλλη πρόταση για το παρόν και το μέλλον των Μύλων Αλλατίνη; Θα μπορούσε να συζητήσει κανείς πολλές προτάσεις υπό τον όρο ότι αυτές προϋποθέτουν την ενεργή μετοχή των ανθρώπων της πόλης στη διαμόρφωση του μέλλοντός τους. Η ευχή είναι να καταστούν οι Μύλοι ένας χώρος των Θεσσαλονικέων και όχι για τους Θεσσαλονικείς. Σε κάθε περίπτωση, εάν είναι να «υλοποιήσουμε» κάποιο ευφάνταστο σχέδιο για την πόλη ερήμην των πολιτών της, είναι προτιμότερο να διοργανωθεί μια μεγαλειώδης, πανηγυρική, αποκαλυπτική εορτή σκύλευσης, κατά την οποία οι Θεσσαλονικείς θα μπορούν, αφού καταφάγουν συμβολικά και κυριολεκτικά την ταυτότητα της πόλης, να παραδώσουν τα ερείπια των Μύλων προς αναπτυξιακή εκμετάλλευση (ούτως ή άλλως εντός δύνανται να ευρεθούν μοναδικαί ευκαιρίαι και πάσης φύσεως υλικά).