Χάρτης 21 - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020
https://dev.hartismag.gr/hartis-21/biblia/to-adynato-toy-erwta
Ετεροχρονισμένα αλλά όχι εκτός χρόνου ήρθε στα χέρια μου η ποιητική συλλογή του Δημήτρη Αλεξίου Τα πρόσωπα της Εκάτης. Τέσσερα χρόνια μετά την έκδοσή της, στο τέλος της «πτώσης» της Πανσέληνου του Ιουλίου, στο μεταίχμιο, αρχή της νέας Σελήνης του Αυγούστου που οδηγεί στην έκρηξη, στο απόγειο του καλοκαιριού, του θέρους που όλα τα καίει, τα εξαχνώνει…
Η Εκάτη ως Θεά σχετίζεται με την Σελήνη αλλά με το δεύτερο μισό της, την πτώση, την σκοτεινή πλευρά της. Τα Δώδεκα ποιήματα της συλλογής, άρρητη αναφορά στο Δωδεκάθεο αλλά και στους δώδεκα μήνες, ο ίδιος ο Χρόνος στην θεϊκή του διάσταση, ακολουθούν το ρυθμό του Έρωτα, του Πόθου, της Δίψας για το θηλυκό στοιχείο. Η θηλυκότητα, η σκοτεινή Ήπειρος, ανεξερεύνητη για τον Φρόυντ, παίρνει εδώ την μορφή της Γης, της Θάλασσας, της Φύσης, τα πρόσωπα του Μύθου, της Θεότητας, της Μητέρας, της Ζωής του Έρωτα και του Θανάτου.
Κόρη εσύ του φωτός απούσα –«Δήμητρα και Περσεφόνη»
Άφησα άθικτο το φως κι άρχισα να σε ψάχνω στο σκοτάδι –«Κεραμεικός ή το κράτος του Πλούτωνα»
Δεν ήταν η πρώτη φορά που με καλούσε η Στύγα –«Ύδατα Στυγός»
Ο ρυθμός της ανάγνωσης πάλλεται, παλίρροια και άμπωτις:
Στην Άνοδο της Σελήνης, ο πόθος γεννιέται, φουντώνει, κορυφώνεται:
Με άφησες/να ψηλαφήσω τις παρειές σου/ Η χαρά του πρωτολάτη
Οι βρύσες των σωμάτων/καναλίζουν αίφνης/ άπειρα φιλιά
Ήμουν το σφυρί/ήσουν το αμόνι
Ωρολογιακή βόμβα /έτοιμη να εκραγεί στα χέρια μου/ήσουν
Ο επισκέπτης-σώμα/τυλίχτηκε στις φλόγες
Και η κάθοδος στον Άδη, η πτώση εξου και το ποίημα Πτώση.
Έφυγες/ακολουθώντας τον ψυχοπομπό
Ώρα των λύκων λοιπόν
Βγήκα από το αμάξι σου/έφυγα από τη ζωή σου
Ο έρωτας όταν γυρίζει ανάποδα/γίνεται κόλαση
Ο Έρωτας στο απόγειό του και το «Αδύνατο» να προσεγγιστεί μέσα από το «όμοιό» του ως αντανάκλαση του ίδιου του εαυτού. Το πρώτο «Πρόσωπο» της sυλλογής μας εισάγει σε αυτή την προβληματική των διαρκών αντανακλάσεων του Εαυτού στον Άλλο… Φωνή και Ηχώ.
Η απώλεια, αποχωρισμός, η ματαίωση, ο θάνατος. Κι ο φόβος της απώλειας:
Και ο εφιάλτης/κάθε νύχτα /ότι θα σε χάσω/ τελείωσε οριστικά
Η ποίηση του Αλεξίου τείνει προσεγγιστικά προς αυτό το μαθηματικό άπειρο όπου η «παραλληλία» των πορειών καθιστά την συνάντηση αδύνατη.
Περνούσαμε από τους ίδιους δρόμους/Χωρίς οι γραμμές μας να διασταυρωθούν
Και οι γραμμές του τρένου/παράλληλες/ όπως οι ζωές μας
«Δεν υπάρχει σεξουαλική σχέση» διατείνεται ο Ζακ Λακάν, παρεξηγημένη έκφραση,τόσο ριζική. Το αδύνατο αυτής της αρμονίας που φαντασιώνεται ο καθείς στον έρωτα, αναζητώντας στη δική του φωνή την ηχώ του Άλλου. Επί ματαίω. Στο Ένα, στο Όμοιο, συναντά Τοίχο. Ο τοίχος του Έρωτα. L’amour (η αγάπη) και L’a-mur (ο τοίχος). Ο τοίχος απαιτεί να γίνει ρήγμα για να αρχίσει ν΄αναδύεται η Ετερότητα. Από το Ένα το Δύο. Ο Άλλος ως Έτερος, δημιουργία και διαρκής επινόηση της σχέσης όπως σοφά αναπτύσσει ο Alain Badiou στο Εγκώμιο για τον Έρωτα (εκδ.Πατάκης).
Εδώ το Ρήγμα ανοίγει με τον στίχο-ερώτημα:
Μήπως αυτό που αγαπάμε/βρίσκεται πρωτίστως/στο παρελθόν;
Ρίγη παλαιών συγκινήσεων/στο μέλος φάντασμα
Πώς να κηδέψω/τόσα φαντάσματα;
Πόσα άγνωρα αντικείμενα – είδωλα προβάλλουμε στο «Πρόσωπο» του Άλλου; Ο παραμορφωτικός καθρέφτης μυστικά μας ξεγελά. Το δια παντός χαμένο αντικείμενο και η αναγνώριση ότι είναι αδύνατο να επανευρεθεί στην «ολότητά» του, απαρχή για την έξοδο από τον αδιέξοδο λαβύρινθο. Η διέλευση της θεμελιακής φαντασίωσης ισοδυναμεί με συμβολοποίηση της απώλειας:
Μην ξεχνάς/ ότι αξιωθήκαμε να ζήσουμε/ένα καλοκαίρι
Η εισαγωγή της «έλλειψης» στον ψυχισμό, ο ελλείπων κρίκος, ανοίγει στην αναζήτηση για το νέο, τον Άλλο ως ριζικά διαφορετικό. Πέραν των προβολών .
Εσένα πόσες φορές θα σε πενθήσω;
Το κλειδί του γρίφου. Το «πένθος» παλαιών πολλαπλασιασμένων καημών που εδράζονται σε πρώιμα, αρχαϊκά, άγνωστα ίχνη του ψυχισμού, μετουσιώνεται εδώ με τρόπο που καίει και εξαχνώνει τον «καημό» στην ίδια τη γλώσσα:
Η μελαγχολία σου/μαστός/που θρέφει τη γλώσσα μου
Το κορμί σου/ Ατελείωτο ηδονοδρόμιο της γλώσσας μου
Η απουσία σου/ατσάλι καυτό στη σκέψη μου/ζωντανεύει παλιές σημειώσεις
Οι λέξεις/είπα/ζωντανεύουν/μόνο όταν τις βγάλουμε από τα λεξικά.
Οι λέξ-εις του Α-λεξ-ίου σάρκα από τη σάρκα του ονόματός του, μέσα από την ανάγνωσή μας , το άκουσμα μας, σμιλεύουν το Αδύνατο, διέρχονται την απώλεια όσων εν αγνοία μας έχουν εγκυστωθεί στο σώμα, λέξεις που ζωντανεύουν την Επιθυμία πέραν της επανάληψης, επιτέλους, για την Συνάντηση.